Filiz Ankac's paintings have impressed me very much. I have never met her personally. I have her catalogue with the paintings of her recent presentation. Sinister. The true image of today's situation. Pictures of war, pictures of war in a desert. Tumbling airplanes and pilots crashing into the red of blood, despair in faces, anxiety....
Here the introduction by Ümit Inatci and her curriculum vitae but unfortunately I cannot download her paintings.
3
YÜZLERDEKİ “ÖTEKİ BEN”
Filiz Ankaç’ın Portreleri üzerine:
“Duygularla yapılmış her portre sanatçının kendi portresidir, poz verenin değil. Renkli tuvalin üzerinde beliren, portresi yapılan değil sanatçının kendisidir.”
Oscar Wilde
Ümit İnatçı
Portrelerde yüz yüze geldiğimiz ifade çeşitlemelerinde, kimlikten fazla kişiliklerle yüzleşir gibi bir duruma aktarılırız. Pathos kendini ön plana yerleştirmiş, görünür olmayanın hissedilebilmesi için işbaşı yapmaktadır. İşte burada Oscar Wilde’a hak vermemek mümkün değil. Karşımızda duran yüzde bir “öteki ben” arıyoruz aslında. Nasıl ki ressam karşıdakinin değil de –bir alt bilinç itkisi olarak– kendi benliğinin okunur kılınmasını sağlayan bir yansıma replikası içine kendisini yerleştirmiştir, işte izleyicinin durumu da bundan farklı değil. Kanıksanmış bir gerçektir ki, göz göze geldiğimiz insanlarla her şeyden önce bir duygudaşlık hissi yakalamaya çalışıyoruz; bu da bizi karşıdaki öteki benin keşfine zorluyor. Sonuçta görmek istediğimiz aslında kendi ikizimizden başkası değil. Bu yüzdendir ki Oscar Wilde’ın yukarıdaki portre resmiyle ilgili saptaması yabana atılır bir saptama değil.
Filiz Ankaç’ın dışavurumcu portrelerinde karşı karşıya geldiğimiz durum bundan farklı değil; ister oto portre, isterse de bir başka yüzün yüzeyde belirmesiyle ilgili bir çaba ortaya koysun, sonuçta bir iç dünya sarsıntısının sismik grafiğiyle karşı karşıya bırakıyor izleyiciyi. Yüz yapıları bir boşluktan doğan saydam lekeler aracılığıyla inşa edilirken, dağınık spontane vuruşlarla tamamlanan ifadeler her an dağılabilirlik görüntüsü veriyorlar. Kol ve yüzey arasındaki bu ajitasyona dayalı ilişki ve süreci pekiştirmekle ilgili ivedilik, portrelere ayrı bir psiko-dinamik boyut kazandırıyor. Renk yüzeye yayılma değil yüzeye sıçrama eğilimi gösteriyor. Bu tür dışavurumcu tavırlar, devingenliğe yaslanan, statik ve yerleşmeci arayışlara mesafe koyan tavırlardır.
Zaman zaman saydam lekeler, zaman zaman da kabuk şeklinde tok renk katmanları arasından seçebileceğimiz yüzler duygu ve duygu yitimi arasında gidip geliyorlar. Hüzünlü ve somurtkan bir ifadeye sığınan yüzler ile nerdeyse siluet ötesi amorf lekelere kayan yüzler arasındaki bağ her ne kadar paradoksal olsa da açığa vurma ve gizleme arasındaki geçişken dili fark etmemiz zor olmaz. Boyanın yoğrulabilir bir kıvamla tuvale aktarıldığı çalışmalarda ise, iki boyutluluktan sıyrılmanın çabası içinde olan nesnelerle karşılaşıyoruz. Saydamlıktan yoğunluğa, yoğunluktan elle hissedilebilir nesnelerin temsiline varan bu fiziksel arayış Filiz Ankaç’ın resimlerine enformel sanatın niteliklerini de katıyor.
Tuvallerdeki dinamik yapı ve dışavurumcu tavırdaki bilinçaltı frekansları bize bir başka okuma kodu daha öneriyor; o da, bariz bir “sıkıntı sosyoloji”sinin yapıtta söz alma girişimidir. Portrelerdeki mahcup ama istekli iletişim kurma çabası Martin Doehlemann’in dörde ayırdığı* sıkıntı tipolojisinden biri olan “varoluşsal sıkıntı”ya işaret ediyor: Varlığın anlamsızlaşması ve dünyanın boşa döndüğü hissi…
*Lars FR. H. Svendsen, “Sıkıntı’nın Felsefesi”
Yüzlerdeki "Öteki Ben"
• Filiz Ankaç
Filiz Ankaç
İstanbul’da doğdu(1963). Lisans eğitimini, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim Bölümü Neşet Günal/Neşe Erdok Atölyesi’de(1987) tamamladı. Yakın Doğu Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Plastik Sanatlar Bölümü’nden yüksek lisans aldı(2012).
Kişisel Sergiler:
1989 - Lefkoşa, Fluxus Sanat Galerisi.
1994 - Lefkoşa, HP Gallery.
Karma Sergiler:
1987 - Mimar Sinan Ünüversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Gravür Atölyesi Grup Sergisi, Atatürk Kültür Merkezi Sergi Salonu, İstanbul.
1987 - Mimar Sinan Ünüversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Neşe Erdok Atölyesi Grup Sergisi, Evin Galeri, İstanbul.
1988 - "2. Sergi" İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Kıbrıslı Mezunları Sergisi, AKM Sergi Salonu, Lefkoşa.
1988 - "Contemporary Art Exhibition" (I.) Fluxus Gurup Resim Sergisi, Fluxus Art Gallery, Lefkoşa.
1990 - "SANATTA EROTİZM 1. Uluslararsı Sergisi/1. International Erotic Art Exhibition" AKM Sergi Salonu, Lefkoşa.
1991 - International Art Faundation, "CONTEMPORARY TURKISH CYPRIOT ART EXHIBITON, Turkish Cypriot Art / 91" CRYPT GALLERY, Londra.
1991 - KKTC VI. Devlet Resim ve Heykel Sergisi / Lefkoşa, AKM Sergi Salonu.
1991 - "Kıbrıs Türk Resmine Bir Bakış" HP Gallery, Lefkoşa.
1992 - "BRUSHSTROKES ACROSS CULTURES" Famagusta Gate Art Gallery, Lefkoşa.
1993 - "Art - Nature Workshop" HP Gallery, Lefkoşa.
1994 - "Kıbrıs Türk Resminde Desen" HP Gallery, Lefkoşa.
1995 - I. Uluslararası Mağusa Kültür Sanat ve Turizm Festivali Resim Sergisi, Mağusa Belediyesi Osman
Gökçe Sergi Salonu, Mağusa.
1995 - KKTC Ressamları Karma Resim Sergisi, Devlet Güzel Sanatlar Galerisi, İstanbul.
1995 - KKTC Ressamları Resim Sergisi, Devlet Resim Heykel Müzesi, İzmir.
1996 - Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası I. Resim-Heykel Sergisi, AKM Sergi Salonu, Lefkoşa.
1996 - "Bir Ağaç Dik" HP Gallery, Lefkoşa.
1998 - "Eski ve Uzak/ Old and Remote" Yakın Doğu Üniversitesi Atatürk Kongre Merkezi Sergi Salonu, Lefkoşa.
2000 - Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası IV. Resim - Heykel Sergisi, AKM Sergi Salonu, Lefkoşa.
2000 - "GEÇİŞLİLİK" Mağusa Sanat Derneği İkiz Kiliseler, Mağusa.
2006 - ‘‘Kudretsizlik’’ Mağusa Sanat Derneği İkiz Kiliseler, Mağusa.
2011 - "Kağıt İşler" Atatürk Kültür Merkezi Sergi Salonu, Lefkoşa.
2011 - 20. İstanbul Kitap ve Sanat Fuarı / KKTC Pavyonu / İstanbul
Ödüller
1989 - Türk Bankası Kültür Sanat Ödülü.
1991 - KKTC VI. Devlet Resim ve Heykel Sergisi.
Yayınlarda
1990 - "SANATTA EROTİZM 1. ULUSLARARASI SERGİSİ, 1. INTERNATIONAL EROTIC ART EXHIBITION" Sanatta Erotizm Uluslararası Sergi Organizasyon Komitesi, İstanbul, s. 35
1994 - "Türk Pastik Sanatçıları Ansiklopedik Sözlük" Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s. 37-38
1994 - "Türk Resminde Desen Sergisi" HP Gallery Lefkoşa, s. 1
1998 - "KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ MECLİSİ RESİM KOLLEKSİYONU" KKTC Meclis Başkanlığı, İstanbul, s. 88
2005 - "Yirminci Yüzyıl’da Kıbrıs Sanatı/Cyprus Art in the 20th Century" Lefkoşa, s. 145
2006 - "kudret-sizlik" Öncü Basınevi, Ankara, s.13-16
2008 - "EMAA Sanat Dergisi, Mayıs 2008, Sayı 8 " Ankara, s.100
2009 - "EMAA Sanat Dergisi, Mayıs 2009, Sayı 10" Ankara, s. 93
2010 - "GÖRSEL SANATÇILAR ANSİKLOPEDİSİ"
4